Fosfaataanvulling in die somer
Die oodsaaklikheid vir optimale produksie en reproduksie by bees en skaap op groen weidings
Die argument onstaan dikwels dat die aanvulling van fosfaat duur is. Die is egter ‘n baie groot risiko om nie fosfaat (P) aan te vul nie en kan die veeboer uiteindelik baie duur te staan kom. Die P-aanvulling moet behalwe P ook in die dier se daaglikse spoormineraalbehoeftes voorsien om optimale produksie en reproduksie te verseker.
Bio-beskikbaarheid van fosfate
Die bio-beskikbaarheid (opneembaarheid) van fosfate kan baie varieer tussen bronne. In weidings is dit ongeveer 60%, grane 70% en kommersiëel vervaardige bronne soos Mono Ammonium Fosfaat (MAP), Monokalsiumfosfaat (MCP) en Dikalsiumfosfaat (DCP) kan varieer tussen 80 tot 95% bio-beskikbaarheid. Hoe hÖer die MCP inhoud en water oplosbaarheid van ‘n fosfaat hoe hÖer is die relatiewe bio-beskikbaarheid daarvan. Mono Ammonium Fosfaat het ‘n 100% water oplosbaarheid met ‘n baie hÖe bio-beskikbaarheid. Boere moet daarop let dat daar variasie in die bio-beskikbaarheid van fosfate met dieselfde generiese naam kan voorkom. MCP as fosfaat bron bestaan uit suiwer MCP. Soms kan ‘n produk wat as MCP bekendstaan ‘n variasie van MCP en DCP bevat en moet dan MDCP genoem word. Volgens Viljoen (2009) indien die MCP % meer as 50% bydra maak tot die MDCP kan 100% van die normaal aanbevole inname verskaf word aan diere. Indien die MCP % minder as 25% van die fosfaat in die MDCP verteenwoordig moet 110% van normale aanbevole fosfaat inname aan diere verskaf word. Dit is ook baie belangrik dat geen beenmeel en trikalsiumfosfaat in fosfaatlekke ingesluit word weens die baie lae onneembaarheid van hul foofaat (Viljoen, 2009) Die veevoer wet verbied ook die gebruik van beenmeel in herkouer voere.
Molatek Fosblock en Foslek is geformuleer om voldiende fosfaat en al 7 essensiële spoorminerale aan diere te verskaf gedurende die groen sappinge weidings periode tydens die somer. Molatek maak slegs van die hoogs opneembare fosfate, MCP en MAP, in sy lekke as fosfaat bronne gebruik. Bolvdiende fosfaat en spoormineraal aanvulling verseker hoë diere prestasie en verhoogde winsgewendheid. Molatek Fosblock is ook rëen bestand wat verliese tot ‘n minimum sal beperk.
80% van die liggaam se fosfaat word in die been aangetref. Fosfaat (P) is betrokke by ‘n magdom fisiologiese prosesse in die liggaam, o.a. energiemetabolisme. ‘n Tekort aan P, veral tydens die aktiewe reproduksiefase lei tot aptytverlies, gewigverlies, melverlies, lae speenmassa en uiteindelik word reproduksie ingeboet. So ‘n dier sou in die4 opvolgende jaar nie kalf nie, maar omdat sy droog is haar liggaamsreserwes aan P opbou in die beenmatriks, wat haar dan in staat stel om weer beset te raak. Dit is dus ‘n wipplank effek wat met reproduksie verkry word. P word hoofsaaklik in been gestoor en voortdurend gemobiliseer om in die dier se wisselende behoeftes te voorsien. Tydens ‘n P-tekort verdwyn meer OP uit die been as wat weer vasgelê word. Dit is ook belangrik dat nie net P nie, maar ook Ca en Mg uit die been verdwyn tydens ‘n tekort. Hierdie minerale word geresorbeer uit die been en nie net P alleen geabsorbeer nie. Dit is dus duidelik dat ‘n P-tekort ‘n kettingreaksie van ander voedingstekorte en metaboliese steurnisse kan veroorsaak.
P-aanvulling geskied reg deur die jaar met ‘n hÖer aanvulling in die somer en die beste respons word ook dan verkry. Die rede is omdat somerweiding meestal voldoende proteÏen (meer as 8% ruproteÏen) en energie bevat en P die beperkende voedingstof vir prestasie is. Die verhoogde prestasie is dan ook veral die gevolg van verhoogde weidings inname. Die aanvulling van P in die winter moet dus gepaard gaan met veral proteÏenaanvulling, omdat winterweiding weer arm aan proteÏen is.
Die fosfaat behoefte neem toe tydens laat dragtigheid en laktasie. P-aanvulling moet soms verdubbel, afhangende van die hoeveelheid melk geproduseer! Dit word aanbeveel dat droë beeste 6g P/dag ontvang, laat dragtige verse of koeie en jong groeiende diere 9g/dag en lakterende koeie 12g/dag. Hierdie aanbeveling kan aangepas word vir uiterste P-gebrekkige gebiede soos die Vryburg omgewing waar 16g P/dag aanbeveel word vir laatdragtige en lakterende koeie en 9g P/dag vir die res van die jaar. Vul dus 100-200g Molatek Fosblock of 120-240 g Molatek Folek/bees/dag aan in die somer. Beeste sal fosfaat lekke volgens hul behoefte vreet en boere moet nie bekommerd wees dat hulle te veel daarvan sal vreet nie.
Die braag onstaandikwels hoe belangrik P-aanvulling vir skape is? Vaanweë die feit dat skape ‘n beter weiding seleksievermoë het, P beter hersirkuleer deur middel van speeksel en ‘n definitiewe droë periode het waartydens P-vlakke in die been herstel, blyk P-aanvulling van minder belang te wees. P-aanvulling op groenweiding vir produserende en reproduserende diere bly egter belangrik en veral omdat die verseker dat die nodige spoorelemente ook verskaf word. Die aanvulling van 1g P/skaap/dag vir droë diere en 2g P/skaap.dag vir produserende en reproduserende diere word algemeen aanbeveel.
Source: https://web.facebook.com/photo/?fbid=867974105120109&set=pcb.867974471786739
